afitài 1, afitàre , vrb: efitai Definizione
giare in afitu, pigare cosa angena in afitu po si ndhe serbire unu tanti de tempus
Sinonimi e contrari
allocare,
apejonare,
arrendai
Frasi
at béndhiu su bestiàmene e at afitau sas tancas ◊ cussos non pagant tassas e pagu o nudha de afitu, a crebu de chie at afitadu e no ndh’est nemmancu padronu ◊ si est in chirca de afitare sas terras, bi so eo chi las cherzo ◊ cussus dus aposentus sempri serraus, chi íasta postu in menti a mimi, dhus iaus afitaus
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
louer
Inglese
to let
Spagnolo
alquilar,
arrendar
Italiano
affittare
Tedesco
vermieten,
mieten.
apejonàre , vrb: apesonai,
apesonare,
pesonai Definizione
giare ccn. cosa a pesone (es. domo, terras, bestiàmene o àteru)
Sinonimi e contrari
afitare 1,
allocare,
arrendai
Frasi
sa domu dh'eus apesonada ◊ ant apesonau su possessu
2.
tèngiu unu magasinedhu apesonau
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
louer
Inglese
to let
Spagnolo
alquilar,
arrendar
Italiano
appigionare
Tedesco
vermieten.
arrendài , vrb: arrendhare,
rendai Definizione
giare o pigare cosa in arrendhu o afitu / preíderu mortu, cadira arrendara = si unu lassat su chi tenet, calicun’àteru si ndhe ponet luego mere
Sinonimi e contrari
afitare 1,
allocare,
apejonare
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
louer
Inglese
to let
Spagnolo
arrendar
Italiano
affittare
Tedesco
vermieten,
mieten.
disgagiài, disgagiàre , vrb: disgazare Definizione
illorigàresi, fàere impresse, arrennèscere a fàere sa cosa; mandhàreche a unu, bogarechedhu; iscabbúllere a unu de calecunu óbbrigu
Sinonimi e contrari
illertire,
iscabbúllere,
sbodhicai
/
dipaciare
/
francare,
isumire
Frasi
si no ti disgazas no dha finis mai custa cosa
Etimo
spn.
desgajar
Traduzioni
Francese
se tirer d'affaire,
se rendre libre
Inglese
to free oneself,
to extricate oneself,
to let off
Spagnolo
salir,
liberarse
Italiano
districarsi,
disimpegnarsi,
dispensare
Tedesco
sich befreien,
davonkommen,
befreien (+ Akk).
iscapàe, iscapài , vrb: iscapare,
isciapare,
scapai Definizione
lassare, lassare andhare cosa poderada, acapiada o isserrada (fintzes bogare de presone), bogare sa fune a un'animale (nau sèmpere po animales mannos), lassare orrúere; bogare de cabu faendho una faina a s'acabbu de sa giorronada (i. de); nau de su pipiu, cumenciare a camminare a solu; cumenciare, imbucare a fàere, a trebballare (i. a)/ pps. iscapadu, iscapu
Sinonimi e contrari
ammollai,
cèdere,
imbrocare,
imbucare,
irfunare,
lassai
| ctr.
aferrai,
aggarrai,
muntènnere,
prèndhere,
sessare,
tènnere
Modi di dire
csn:
i. s'abba = istupare carchi isterzu o bartza prena de abba a manera chi custa che essat: nadu de sas nues, pròere; i. a prànghere, a ríere, a cúrrere = imbucare o comintzare totinduna a prànghere, a ríere, fuire su prantu, su risu, a cúrrere
Frasi
iscapa cussa cosa, no la muntenzas! ◊ sos massàgios iscapeint sos boes a pàschere ◊ su babbu l'iscapeit a pitzinnu minore in fatu a bàtoro sues ◊ annuadu za est, ma no iscapat abba ◊ apenas su gridadori donat su signali de iscapai, s'ègua nci essit che unu guetu ◊ ant iscapu su presoneri ◊ cussu abarrat fintzas cuíndixi dís cun su murru sentza de iscapai unu fuedhu! ◊ iscàpache s'abba de sa bartza e abba s'iscra! ◊ candho bidiabamus cudha cantandhe noche iscapabat su risu ◊ iscapadhi is canis ca bis comenti si ndi andat, cussu!
2.
a it'ora iscapades su sero? ◊ abbàita sos pitzinnos ca m'iscapo a domo de mamma!
3.
e it'est, filla tua oi at iscapau língua? no fuedhat mai! ◊ s'àcua de sa pingiara at iscapau su búdhiru
4.
isciapant a fughire… cada brincu iscudiant una ruta! ◊ s'iscapas a nàrrere, tue puru za…: ses isazerendhe! ◊ sa mama at iscapau a prànghere timendhe pro su fizu
Etimo
itl.
scappare
Traduzioni
Francese
lâcher
Inglese
to burst (out),
to let go
Spagnolo
soltar
Italiano
mollare,
liberare,
prorómpere
Tedesco
freilassen,
ausbrechen.
permítere, permítiri , vrb Definizione
lassare fàere; prnl. pigare sa cunfidàntzia, pentzare e fàere coment'e chi nemos tèngiat cosa de nàrrere in contràriu (fintzes ischendho chi ndhe tenet)
Frasi
sa voluntadi depit permítiri a dogna cristianu de ci segai in is peleas de sa vida (M.Porru)◊ tenís arresone, su binu est própriu bonu e si mi permitís meritat una poesia! ◊ gomà, si permitit essu a terrassu ◊ dego non ti lu permito, custu sero!
2.
fostei comenti si permitit de intrai in domu mia?
Traduzioni
Francese
permettre
Inglese
to let
Spagnolo
permitir
Italiano
perméttere
Tedesco
erlauben.
scallitài , vrb: scatibai,
scatilai,
sgalitai,
sgatilai Definizione
bogare de pare is pilos de conca cun su pètene, a petenadura; fintzes fàere scafa, segare male is pilos, túndhere de no arresurtare una segadura parívile
Sinonimi e contrari
ispertare 1,
ispizare,
pantonai,
scabitai
| ctr.
abberrisonare
Traduzioni
Francese
peigner
Inglese
to let one's hair down
Spagnolo
peinar,
desenmarañar
Italiano
strigare
Tedesco
entwirren.